Các loại danh từ trong tiếng Đức và cách phân biệt chúng

Trong tiếng Đức có đến hơn 50% từ vựng là danh từ. Danh từ trong tiếng Đức không chỉ được chia thành số ít, số nhiều như trong tiếng Anh, nó còn được chia thành danh từ giống  đực (männlich/Maskulinum),giống cái (weiblich/Femininum) và giống trung (sächlich/Neutrum). Tìm hiểu chi tiết qua bài viết của Greenway sau đây.

Chuyển danh từ từ số ít sang số nhiều

Tiếng Đức có 12 cách chia số nhiều của danh từ. Người học tiếng Đức phải học thuộc lòng dạng chia số nhiều của từng danh từ. Một số lượng lớn các danh từ giống cái có dạng chia số nhiều giống nhau nhưng ngược lại, rất nhiều danh từ giống đực và trung có dạng chia số nhiều đặc biệt.

Một vài ví dụ về cách chia số nhiều của danh từ:

• Thêm đuôi -en: die Ausbildung (sự đào tạo) => die Ausbildungen
• Thêm đuôi -n: die Stunde (giờ đồng hồ) => die Stunden
• Thêm đuôi -er: das Bild (bức tranh) => die Bilder
• Thêm đuôi -er và dấu Umlaut (dấu hai chấm trên đầu a,o hoặc u) vào nguyên âm: das Haus (ngôi nhà) => die Häuser

(1). Các danh từ thuộc giống đực và giống trung có đuôi là -er, -en, -el, -chen, -lein khi chuyển sang số nhiều không cần thêm đuôi số nhiều.

Ví dụ:

das Fenster – die Fenster | das Mächen – die Mädchen

das Zeichen – die Zeichen | das Männlein – die Männlein

der Fehler – die Fehler

Ngoài ra, các danh từ giống đực có chứa các nguyên âm a, o, u khi chuyển sang số nhiều thường có thêm Umlaut.

Ví dụ:

der Garten – die Gärten | der Apfel – die Äpfel | der Vater – die Väter | der Vogel – die Vögel

Làm thêm khi đi du học nghề Đức

(2). Số nhiều của đa số các danh từ giống đực và giống trung thường kết thúc bằng đuôi -e. Khi danh từ giống đực chuyển sang số nhiều, các nguyên âm thường có thêm Umlaut. Còn khi chuyển các danh từ giống cái sang số nhiều, các nguyên âm luôn luôn có thêm Umlaut.

Ví dụ:

der Ball – die Bälle | der Tag – die Tage | der Tisch – die Tische

das Boot – die Boote | das Gedicht – die Gedichte | das Telefon – die Telefone

die Kuh – die Kühe | die Laus – die L

(3). Tất cả các danh từ giống đực thuộc nhóm biến cách đuôi N, đa số các danh từ giống cái, phần lớn các từ mượn tiếng nước ngoài và một vài danh từ giống trung khi chuyển sang số nhiều sẽ kết thúc bằng đuôi -en. Những danh từ trong nhóm này khi chuyển sang số nhiều sẽ không có thêm Umlaut.

Ví dụ:

der Junge – die Jungen | der Löwe – die Löwen | der Student – die Studenten

das Auge – die Augen | das Bett – die Betten | das Ohr – die Ohren

die Frage – die Fragen | die Idee – die Ideen | die Straße – die Straßen

(4). Đa số các danh từ giống trung và một số danh từ giống đực khi chuyển sang số nhiều có đuôi là -er và các nguyên âm a, o, u khi chuyển sang số nhiều cũng có thêm Umlaut.

Ví dụ:

das Buch – die Bücher | das Haus – die Häuser | das Land – die Länder |

das Bild – die Bilder | das Kind – die Kinder | das Licht – die Licher

der Mann – die Männer | der Wald – die Wälder

(5). Các danh từ kết thúc bằng a, i, o, u, các danh từ là từ viết tắt hoặc là từ mượn của tiếng Anh khi chuyển sang số nhiều sẽ kết thúc bằng -s

Ví dụ:

das Foto – die Fotos | das Sofa – die Sofas | das Kino – die Kinos | das Taxi – die Taxis

der Lkw – die Lkws (xe tải chở hàng) | der Pkw – die Pkws (xe hơi loại nhỏ)

die Oma – die Omas

(6). Các danh từ kết thúc bằng đuôi -nis và -in khi chuyển sang số nhiều phải nhân đôi âm cuối

Ví dụ:

das Ereignis – die Ereignisse | das Ergebnis – die Ergebnisse

die Ärztin – die Ärztinnen | die Lehrerin – die Lehrerinnen

(7). Các danh từ là từ mượn tiếng nước ngoài khi chuyển sang số nhiều thường thêm đuôi -en.

Ví dụ:

das Album – die Alben | das Museum – die Museen | das Risiko – die Risiken

das Thema – die Themen | das Datum – die Daten | das Konto – die Konten

der Atlas – die Atlanten | der Globus – die Globen

die Firma – die Firmen

Tuy nhiên, cũng có một số từ khi chuyển sang số nhiều lại có đuôi khá đặc biệt, không theo một quy tắc nào cả.

Ví dụ:

der Index – die Indizes | das Komma – die Kommata | das Lexikon – die Lexika

das Praktikum – die Praktika | das Solo – die Soli | das Visum – die Visa

Khám phá ẩm thực Đức

Chia cách danh từ

Tiếng Đức có 4 cách: Nominativ, Genitiv, Dativ và Akkusativ.

Cách của danh từ trong một câu quyết định đuôi của danh từ đó, đuôi của tính từ bổ nghĩa cho nó, đuôi của đại từ sở hữu và quán từ đi kèm.

Cách của một danh từ phụ thuộc vào nhiệm vụ của danh từ đó trong câu:

1. Nominativ hay Danh cách:Chủ ngữ
2. Genitiv hay Sở hữu cách: chủ sở hữu của một vật hoặc trong trường hợp danh từ đi kèm với những giới từ được quy định dùng với Genitiv
3. Dativ hay Tặng cách: Tân ngữ gián tiếp (ví dụ như trong trường hợp tân ngữ được gửi tới cho một ai đó, thì “một ai đó” chính là tân ngữ gián tiếp, và phải chia theo Dativ), danh từ đi kèm với những giới từ được quy định dùng với Dativ
4. Akkusativ hay Đối cách: Tân ngữ trực tiếp (sự vật bị tác động trực tiếp bởi hành động được nói đến trong câu), danh từ đi kèm với những giới từ được quy định dùng với Akkusativ

Cách 1. Chủ cách (Nominativ)

Danh từ ở chủ cách khi chúng đóng vai trò chủ ngữ trong câu như Maria spricht Deutsch (Maria nói tiếng Đức), Maria trong trường hợp này là chủ thể của hành động nói nên danh từ này ở vị trí chủ cách.

Ngoài ra, danh từ cũng ở chủ cách khi là bổ ngữ của một số động từ như bleiben, heißen, sein, werden… ví dụ Mein Nachbar ist Deutschlehrer. (Hàng xóm của tôi là thầy giáo dạy tiếng Đức).

Cách 2. Sở hữu cách (Genitiv)

Sở hữu cách (Gentiv) ít khi được sử dụng trong ngôn ngữ nói, sinh hoạt hàng ngày mặc dù trong ngôn ngữ viết, nó vẫn được sử dụng phổ biển. Trong văn nói, người ta thường dùng cách 3 thay thế cho cách 2 (bằng cách sử dụng giới từ von). Sở hữu cách dùng để chỉ chủ sở hữu của một đối tượng nào đó ví dụ Die neue Wohnung meiner Schwester is granz schön (Căn hộ mới của chị gái tôi thật đẹp), cụm meiner Schwester là chủ sở hữu của Wohnung nên nó ở sở hữu cách.

Gần giống trong tiếng Anh, đối với chủ sở hữu là danh từ riêng thì bắt buộc phải đứng trước vật sở hữu, đồng thời thêm -s vào tên chủ sở hữu khi chủ sở hữu đó chưa tận cùng bằng -s ví dụ Helmuts Freundin ist 23 Jahre alt. (Bạn gái của Helmut mới 25 tuổi.)

Cách của một danh từ đứng sau một giới từ được quy định bởi giới từ đó. Không có giới từ tiếng Đức nào đi với Nominativ. Phần lớn các giới từ chỉ đi với một cách. Ví dụ:

• Giới từ “für” đi với Akkusativ – Giới từ “zu” đi với Dativ – Giới từ “wegen” đi với Genitiv.

Tuy nhiên, có một số giới từ đi với cả Akkusativ và Dativ, tùy thuộc vào nghĩa được thể hiện bởi giới từ đó trong câu. Ví dụ:

• Giới từ “in” đi với cả hai cách: “in der Küche” (Dativ) = “trong phòng bếp” (chỉ vị trí chính xác vị trí của đồ vật/người được nói đến trong câu). Tuy nhiên “in die Küche” (Akkusativ) = “vào trong bếp” (chỉ sự di chuyển của người/vật).

Cách chia (biến cách) của tính từ không chỉ phụ thuộc vào giống (đực, cái hoặc trung), số lượng (số ít hoặc số nhiều) và cách (1 trong 4 cách) của danh từ nó bổ nghĩa, mà còn phụ thuộc vào mạo từ đi kèm (xác định, không xác định hoặc không có mạo từ). Thay đổi một trong bốn yếu tố trên (giống, số lượng, cách hoặc mạo từ) thì cách chia của tính từ sẽ biến đổi.

• Dưới đây là một ví dụ đơn giản về cách chia :

Chú ý: Genitiv ít được dùng trong văn nói vì cách sử dụng của cách này khá phức tạp. Khi nói chuyện, người Đức thường thay thế Genitiv bằng Dativ. Tuy nhiên, trong văn viết và những bài phát biểu chính thống, sử dụng Genitiv vẫn là yêu cầu bắt buộc, và việc thay thế Genitiv bằng Dativ sẽ là một lỗi ngữ pháp rất nghiêm trọng

Bài viết cùng chuyên mục

Giờ mùa hè ở nước Đức có gì khác biệt so với Việt Nam?

Không như Việt Nam, cách tính giờ ở nước Đức sẽ có sự khác biệt mà bạn chắc chắn phải biết. Giờ mùa hè ở Đức chuyển sang giờ mùa đông sẽ có cách tính khác so với giờ mùa đông chuyển sang mùa hè. Cụ thể cách tính như thế nào, xem ngay bài […]

Xem thêm

Những việc du học sinh cần làm khi vừa đến Đức

Đâu là những những điều du học sinh cần làm khi vừa đến Đức? Xem ngay các lời khuyên quan trọng này để giúp bạn có một chuyến du học nhiều trải nghiệm đẹp nhất nhé!   I. 3 lưu ý quan trọng du học sinh cần làm khi vừa đến Đức   3 lưu […]

Xem thêm

Phương tiện giao thông tại Đức

Nước Đức có một mạng lưới giao thông dày đặc cùng với hệ thống phương tiện hiện đại. Có nhiều phương tiện giao thông tại Đức khiến việc đi lại của bạn dễ dàng hơn như xe đạp, xe bus, tàu điện hay tàu lửa. Vào cuối tuần hoặc ngày lễ tết, bạn có thể […]

Xem thêm

Văn hóa xe đạp tại Đức

Các bạn có biết, một trong những phương tiện phổ biến nhất ở Đức là gì không? Đó chính là xe đạp. Không những người Đức sử dụng mà Du Học Sinh (DHS), hầu như ai cũng tậu cho mình một con xe đạp tại Đức cả. Xe đạp ở nước này có hẳn một […]

Xem thêm

Chứng minh tài chính du học Đức – Bao nhiêu là đủ?

Khi có dự định du học, điều quan trọng luôn được cân nhắc đầu tiền đó là khả năng tài chính gia đình, chi phí mỗi năm cho khóa học. Du học Đức nổi tiếng với các chương trình học miễn phí học phí, tuy nhiên sinh viên vẫn phải tự chuẩn bị cho mình […]

Xem thêm

Thi đầu vào dự bị đại học ở Đức có khó không?

Trước khi vào chương trình đại học tại Đức, du học sinh Việt Nam phải trải qua kì thi đầu vào và 1 năm học chương trình dự bị đại học (Studienkolleg). Rất nhiều bạn thắc mắc rằng kì thi đầu vào dự bị đại học ở Đức có khó không? Cụ thể sẽ như […]

Xem thêm